Er was de laatste jaren bij het Nederlands Dans Theater (NDT) altijd één zekerheid: wat er ook gebeurde, van Alexander Ekman, associate choreographer van NDT2, kon je altijd op aan. Zijn stukken brachten een frisse wind in het gezelschap, met een flinke dosis humor, maar vooral ook zelfspot.

Ekman neemt zichzelf en zijn medium niet al te serieus. In Cacti nam hij het choreografische proces zowel onder de loep als op de hak, in Left right left right liet hij zijn dansers dansen op lopende banden – de blessure die een van de danseressen tijdens de slopende repetities opliep verwerkte hij in de voorstelling.

De eerste helft van Definitely two voor Programma 2 van NDT1, dat gisteren groots in Koninklijk Theater Carré in première ging, roept vaag herinneringen op aan een steps-programma in een fitnesscentrum. Maar daar houden, helaas, de overeenkomsten met Left right left right wel op.

Ekman borduurt voort op zijn vorige NDT-project Maybe two, op zijn beurt geïnspireerd op een Shakespeare-sonnet. In de eerste akte, getiteld ‘De effecten van de liefde’, dansen de dansers uitbundig op hun houten opstapjes. In deel twee, ‘De ontwikkeling van de liefde’, vormen de steps samen het podium voor een onderzoekend duet tussen Menghan Lou en Jianhui Wang. Hun dans wordt echter overtroffen door de, overigens goed gevonden, gesproken tekst die de liefde terugbrengt tot een opeenstapeling van vragen, van ‘heb je een vieze luier?’ tot ‘heb je je begrafenis geregeld?’

Ekman is altijd beter met theatrale concepten geweest dan met ‘pure’ dans, maar in zijn vorige stukken maakte zijn tomeloze energie dat van ondergeschikt belang. Ditmaal gaat Ekman na een luchtige eerste helft plots voor een serieuze en bedachtzame toon. De vaart is eruit, het eindresultaat voel onaf. Alsof Ekman aan het einde van een tergend langzaam opgebouwde mop vergeet de clou te vertellen.

Op het eerste gezicht lijkt de wereldpremière van The missing door van Gabriela Carrizo zich voornamelijk in de theaterhoek te bevinden. (Solo echo van Crystal Pite en Skipping over damaged area van Paul Lightfoot en Sol León gingen in reprise). Maar schijn bedriegt. De dans mag dan wat weg hebben van circusacrobatiek, als het niet perfect wordt uitgevoerd, dan werkt het niet.

Sfeer is alles bij Carrizo. Samen met Franck Chartier creëert zij voor Peeping Tom de meest fantastische nachtmerrieachtige werelden, doorregen met een flinke dosis gitzwarte, fysiek georiënteerde humor. Als David Lynch dansvoorstellingen zou maken, dan zouden dit ze zijn.

De toon is ook hier direct gezet. Mocht een kamer met vijf deuren al enigszins verdacht zijn, het lijk op de grond en de bewusteloze man in de hoek maken het plaatje compleet. Maar dat is pas het begin. De dode dame is nog niet weggesleept of de poetslap van de conciërge begint een eigen leven te leiden. Deuren gaan uit zichzelf open of blijven juist koppig dicht. Een dame kruipt uit een groene fauteuil, een schoonmaakster loopt – in navolging van de butler in Peeping Toms A louer – op de bovenkant van haar tenen, de dansers lopen vast als bij een kapotte langspeelplaat of waaien als blaadjes over het toneel. Carrizo maakt niet zomaar danstheater, ze maakt een unieke theaterbeleving.

The missing door biedt precies wat de titel belooft: de ontbrekende entree waar NDT net behoefte aan had.

Foto The missing door: Rahi Rezvani