De theaterrecensent blijft thuis. De theaterzalen zijn dicht, maar het online aanbod staat wagenwijd open. In plaats van voorstellingen te bezoeken, zap ik de komende dagen lukraak langs registraties, live-streams en andere online-projecten. Vandaag: de eerste twee afleveringen van de televisieserie Koppensnellers van mugmetdegoudentand en AVROTROS.

Tegen de achtergrond van een krantenredactie in gedwongen transitie en (een verzet tegen) de komst van een nieuwe moskee in de wijk, keert de bikkelharde zakenvrouw annex afwezige moeder Dana Woerdenbagh na een succesvolle carrière in Amerika terug naar de Hollandse bodem – om aldaar een smakelijk spoor van emotionele vernieling achter te laten.

Koppensnellers heet deze nieuwe tv-serie, die sinds deze maand elke vrijdagavond op NPO3 te zien is en waarvan vanavond de derde aflevering wordt uitgezonden. Het scenario is geschreven door Joan Nederlof, de serie wordt geproduceerd door mugmetdegoudentand en AVROTROS. Koppensnellers belooft een satirische onttakeling van het (persoonlijke, politieke én publieke) opportunisme te worden.

De personages van Nederlof flirten (soms wat al te veel) met het karikaturale: de ambitieuze, maar onopgemerkte journaliste; de sullige, beïnvloedbare burgemeester; de politiek-correcte jonge vader die zijn dochter wil opvoeden met genderneutrale waarden. Bij Nederlofs personages werk je als kijker van buiten naar binnen – gaandeweg komt er reliëf in de parodieën, en blijkt er in elk personage dezelfde hypocrisie en een soortgelijk egocentrisme als in Dana te zitten. Op dat moment worden de personages menselijk, breekbaar en minder pamflettair.

Ondanks de vaart in montage, draait de openingsaflevering wel erg om de het neerzetten van de geschiedenis van de personages en verhaallijnen – die expositie had wel iets meer in het voortstuwend drama verweven mogen zitten.

Gelukkig vinden de makers in de tweede aflevering meer rust en krijgen de personages voorzichtig diepgang. Maar Koppensnellers vindt, meer dan in interessant en uitdagend denkvoer, vooralsnog bovenal zijn kwaliteit als een onvervalst acteursfeestje: er is een blik bijzonder fijne acteurs opengetrokken, die stuk voor stuk garant staan voor uitzonderlijk smeuïg spel.

Belangrijkste spil daarin is hoofdrolspeler Lineke Rijxman, die als listige, meedogenloze, ‘suck my dick’-briesende Dana volop om zich heen trapt en daar zelf ook bepaald niet ongeschonden uitkomt. Met veel smaak geeft ze haar waaier aan manipulaties vorm, met uitgestreken mimieken die af en toe een subtiele zweem van verdriet doorlaten, of een vermoeden van een diepgewortelde pijn. Als kijker weet je dat dat een belofte is, en dat de contouren van die geschiedenis in de loop van de acht afleveringen zullen worden ingevuld en bijgesteld. Terwijl haar bedachtzame misleidingen in mindere mate de uitwerking krijgen die ze voor ogen had, ontstaan er voorzichtige barstjes in haar onschendbaar gewaande pantser.

Beeld: Herman van Bostelen met daarin een still uit Koppensnellers.


Koppensnellers is elke vrijdag om 20:25 uur te zien op NPO3. Terug- en vooruitkijken kan hier.