Stilte en de kunst van verdwijnen is een ‘sleutelwerk’, een aflevering in de serie experimenten die de makers van De Veenfabriek uit ‘sleutelstad’ Leiden zich gunnen om onderzoek te doen, in te zoomen op een thema of subthema en nieuwe samenwerkingsverbanden uit te testen. (meer…)
Een prachtige nieuwe zaal voor muziektheater in het Energiehuis, een voormalig ketelhuis, in Dordrecht. Een veelbelovende voorstelling van Hollands Diep over een jong meisje dat weigert verder te leven. Een mooie tekst, prachtig gespeeld en gezongen door de zangers van VocaalLAB. Jammer dat de muziek nogal tegenviel.
Het meisje Saar is zeventien jaar en weigert verder te gaan. Zij ligt onbeweeglijk stil in haar bed en droomt van een mensgrote vlieg die haar helpt te sterven. De vlieg vraagt haar wat er gaat gebeuren als zij wakker zou worden in haar kist. Saar zingt: ‘Dan stel ik mij voor dat / ik droom / en wacht tot / de dood me wakker maakt / geloof je me niet? / neem mij nu eindelijk / eens serieus!’
Het libretto van Erik-Ward Geerlings voor De stilte van Saar zit vol van deze tegelijk herkenbare en enigszins surrealistische teksten, die de twijfels oproepen van een jong meisje dat zich afvraagt wat zij in deze wereld eigenlijk moet doen. Saar is omring door bizar geklede figuren (kostuums: Marjan van Geene): haar gemene broertje, haar niet-liefhebbende ouders, een heel medisch team met een rare arts, een groteske psychiater en een geile verpleegster. Ze weten allemaal precies wat Saar (de mooi zingende Jennifer Claire van der Hart) moet doen, maar ze begrijpen haar geen van allen. Maar ook al zou dat wel zo zijn, dat helpt niet, want Saar maakt niets minder dan een existentiële crisis door. Zij weet niet waarom ze zou moeten leven, daarom bestaat ze nog alleen in haar dromen. Daarin is een vlieg (weergaloos gespeeld door een dreigende Arnout Lems) tegelijk haar minnaar, de duivel, God, een doodgraver en de dood. Hij weerspiegelt haar angsten voor het leven en verlangens naar de dood. Maar ook het omgekeerde. Want als hij is doodgeslagen, kan zij leven: ‘Hi, ik ben Saar’ zijn haar eenvoudige woorden als zij uit de dood is opgestaan. Ze is eindelijk zichzelf geworden en kan zichzelf aanvaarden.
Het is een bijzondere voorstelling waarmee muziektheatergezelschap Hollands Diep de nieuwe theaterruimte in het enorme Energiehuis in Dordrecht opent. Regisseur Cilia Hogerzeil gebruikt die ruimte goed, zeker in het machtige slotbeeld. De zangers van het collectief VocaalLAB zijn zoals altijd uitstekend bezig. Dat geldt ook voor de blazers van Ensemble Klang en zeker voor Saskia Lankhoorn, die op een grappige manier een speelgoedpiano bedient. Dirigent Romain Bischoff haalt er alles uit wat erin zit, maar jammer genoeg kon ik het niet erg vinden met de muziek die de jonge componiste Vannessa Lann voor ze heeft geschreven. Zij staat erom bekend repeterende figuren te gebruiken en de grenzen van het hoorbare op te zoeken. Hier betekende dat voor mij dat ik de zangpartijen willekeurig en naargeestig vond en dat ze mij eerder afleidden van de tekst en de handeling dan dat ze er reliëf aan gaven. En jammer genoeg is de muziek bij een muziektheaterproductie wel erg belangrijk.
Foto Rob van Herwaarden