Als Drs. P/Heinz Polzer niet in 2015 was overleden, zou hij vorige maand honderd zijn geworden. Het is maar goed dat het niet zover is gekomen, want de laatste jaren van zijn leven waren niet de meest glorieuze. Drs. P had er toen ook niet zoveel zin meer in.

In het Amsterdamse verzorgingstehuis De Flesseman herkende hij zelfs Adèle Bloemendaal niet meer, die enige kamers verderop verbleef en voor wie hij enkele onconventionele carnavalshits heeft geschreven. Maar honderd jaar is natuurlijk wel een mooie aanleiding om de Zwitserse taalvirtuoos te eren. En dat doet Erik van Muiswinkel op een geweldige manier in zijn programma Buigt allen mee voor Drs. P. Die terechte buiging kwam er dan ook aan het slot van de avond van het voltallige publiek in De Kleine Komedie.

Van Muiswinkel opent met ‘De Grenadiertjes’, een lied over een bordeelbezoek van een soldaat, dat nogal slecht (en zonder kleren) afloopt. Doe je ogen dicht en je hoort de kraakstem van Drs. P, want een imitatie kun je wel aan Van Muiswinkel overlaten. Tegenover Willem Duys, de tv-presentator die het pseudoniem Drs. P heeft bedacht, bekent Polzer dat hij wel degelijk een mooie, zuivere stem heeft, maar dat hij die niet gebruikt, want dat is zonde. Het is een van de kleine, zalige beeldfragmenten die het bijzondere leven van Polzer toelichten.

De imitator Van Muiswinkel trekt zich na één nummer terug en dan neemt de bewonderaar Van Muiswinkel het over. Natuurlijk komen de grote hits als ‘Veerpont’, ‘De Zusters Karamazov’ en ‘De Commensaal’ (‘Er ligt alweer een juffrouw in het trapportaal’) voorbij, maar Van Muiswinkel heeft er geen voorspelbaar liedjesavondje van gemaakt. Met mooie voorbeelden gaat hij in op de vele rijmsoorten die Drs. P heeft gebruikt, want het rijmde altijd bij hem, of je dat nou in de gaten had of niet. Zo is het rijmschema van ‘Goed nieuws’ (over een mondiale lepra-epidemie, waardoor de wereldvrede in zicht komt) a-b-c-d-d-c-b-a, om over nog ingewikkelder schema’s maar te zwijgen.

Natuurlijk krijgt het ollekebolleke, de favoriete dichtvorm van Drs. P (met een zeslettergrepig woord op regel 6, met de hoofdklemtoon op de vierde lettergreep, dus bijvoorbeeld negentiennegentien, het geboortejaar van Drs. P) veel aandacht. Veel plezierdichters zijn door Drs. P met het ollekebollekevirus besmet geraakt. Zo ook de tiener Van Muiswinkel, die enkele van zijn probeersels aan de dichter opstuurde. Per kerende post kreeg Van Muiswinkel vriendelijk kritisch commentaar in de vorm van enkele ollekebollekes. Zelfs zijn eigen overlijdensbericht, dat hij al twintig jaar voor zijn dood had geschreven, was in de vorm van een ollekebolleke:

Even uw aandacht graag!
Korte berichtgeving:
Ondergenoemde
Is niet meer in beeld-

Wat hier (behalve voor
Onbelangstellenden)
Hartelijk groetend
Wordt medegedeeld

Drs. P

Zonder er een puur biografische voorstelling van te maken, komen we toch door de liedjes en verhalen veel over het leven van de reislustige Polzer te weten. Zoals over zijn bordeelbezoek in Azië en Zuid Amerika, waar de doctorandus nooit moeilijk over heeft gedaan. Zo hebben we via Drs. P kennis genomen van nog onbekende liefdesstandjes, waaronder De Lentekikvors, De vier windstreken, De blijmoedige lastdrager, Een goede vriend nadert langs het tuinpad (niet te verwarren met Een schelmse gast klopt aan het achterpaviljoen). In een Mexicaans ‘dartelhuis’ ontwierp hij een nieuwe oefening: Het Griekse randje, dat als een mooie inleiding kan dienen tot Twee gelieven bieden elkander een sierbloem aan, met als climax De wilskrachtige jager dringt door het geboomte.

Een van de vele hoogtepunten van de avond is de dubbele uitvoering van ‘Het land is moe’. In de oorspronkelijke versie van Drs. P is het een pseudo dramatisch-komische opsomming van de ellende in het land. Van Muiswinkel bedenkt hoe het onbedoeld belachelijk zou hebben geklonken als Jacques Brel er met zijn pathos overheen was gegaan.

De hele avond is doordrenkt van misschien wel het belangrijkste uitgangspunt van Drs. P: mensen zonder humor zijn gevaarlijk, want dan komen het Politbureau, De Leer en de Junta in beeld.

Foto: Anne van Zantwijk