Suspense… is het mogelijk de spanning van een Hitchcock als toneel te brengen? Met de dreigende muziek, de dramatische zwart-wit effecten, het clair-obscur van de filmbeelden waarin de handeling is opgenomen? Het Thriller Theater legt zich toe op het als toneel brengen van thrillers.
De openingsscène in de toneelversie van Hitchcocks fameuze Dial M for murder (1954), uitgevoerd door dit Thriller Theater, is als een filmsequentie. De acteurs spelen een geluidloos spel: een jonge man en vrouw drinken samen wijn, dansen, ze omhelzen elkaar maar de vrouw toont zich ondanks alle liefde afhoudend. Dan komt ze tot een bekentenis: haar man mag van deze gloedvolle affaire niets weten.
In de toneelregie van Bruun Kuijt is Dial M for murder een fijne, spannende toneelavond. We zien een manier van acteren die treffend omschreven kan worden als old school. Realistisch, psychologisch ingeleefd en tamelijk traditioneel. Het lijkt of elke toneelvernieuwing aan dit productiebureau voorbij is gegaan, wat op zich natuurlijk niet hindert. Net zoals de film zich op claustrofobische wijze op een plek afspeelt, zo is de plaats van handeling een draaiend decor met woonkamer met openslaande tuindeuren, slaapkamer en trappenhuis. Het zijn de drie locaties die in het verhaal een cruciale rol spelen. Deuren met sleutels die wel of niet passen, sporen van braak, afijn, tal van suspense opbouwende elementen.
Hoofdrolspeler Peter Tuinman als Tony Wendice bedenkt een list om zich van het vermogen van zijn vrouw Sheila (in de oorspronkelijke film heet ze Margot) te vergewissen. Zijn plan is even eenvoudig als doeltreffend: hij laat haar door een huurmoordenaar vermoorden. De killer kan het huis binnendringen dankzij een sleutel onder de traploper en hij dient zich achter het gordijn te verschuilen. Dan belt haar man, ze neemt de telefoon aan en op dat ogenblik vindt de wurgmoord plaats: hij valt haar vanachter aan. Maar dan. Het loopt anders. Het plan van Wendice valt in duigen.
In de film vertolkt Ray Milland de rol van Wendice. Tuinman maakt er een geweldige vertolking van. Hij beseft zijn schuld, maar weet zijn omgeving zodanig te manipuleren dat hij vrijgepleit lijkt. Schuldig zijn en de onschuld spelen, dát is de kern van zijn rol. Hij beweegt zich soepel over het podium, met de juiste combinatie van rusteloosheid en zelfverzekerdheid. Is voorkomend op de charismatische manier van de echte misdadiger. Zijn doortraptheid maakt hem zelfs uitermate sympathiek. Brigitte Heitzer speelt de rol van Grace Kelly in de film. Ook zij maakt mooi haar dubbelhartigheid duidelijk; verliefd en getrouwd. Een verrukkelijk complex spel met brieven en chantage geeft haar rol een subtiele tragiek. Eric Bouwman in de rol van heimelijke geliefde en detectiveschrijver heeft een vooral dienstbare, adequate rol.
Ook voortreffelijk is Genio de Groot als rechercheur Hubbard. Met lange regenjas, grijs haar, zich opzettelijk verward gedragend weet hij op de juiste wijze een rechercheur van het oude stempel neer te zetten. Dat hij de waarheid boven tafel krijgt op ingenieus-slimme wijze, geeft aan de uitvoering een vertrouwde thrillerachtige spanning. Op onverwacht verrassende wijze laat de voorstelling zien dat er tussen toen en nu veel is veranderd: het gedoe met bellen en de ‘M’ draaien voor ‘murder’, dat zou nu niet meer kunnen. Het zoeken naar sporen met een vergrootglas. Het is precies zoals het vroeger was, in thrillers, in Hitchcocks. Mooie kennismaking is deze Dial M for murder met een voorbije tijd, tot leven gekomen op het podium.
(foto: Joris van Bennekom)
