De kleuren blauw en rood werden in eerdere voorstellingen van choreografe Ann Van den Broek al tot thema verheven, nu is er The black piece dat recentelijk in Cultuurcentrum Berchem (België) in première ging. Door het theater in volledige duisternis te hullen sluit Van den Broek aan bij wat onder Europese makers mode lijkt te zijn: gecontroleerd het zicht van de toeschouwer ontnemen, waardoor in hun voorstellingen de zintuigen op scherp worden gezet en met de perceptie van het publiek wordt gespeeld.

Recent was een aantal Franse exponenten hiervan in Nederland te zien, die met hun danskunst vooral een dialoog met de schilderkunst aangingen. Ann Van den Broek betreedt echter een ander, voor haar nieuw, terrein door film en live performance een gelijkwaardige stem te geven in haar voorstelling. Naast Van den Broek met haar zaklamp, is er cameraman Bernie van Velzen die de dansers op de voet volgt. Soms staan de vijf even met hun krachtige dans in het volle licht, om vervolgens weer opgeslokt te worden in het zwarte gat van het theater.

Bij aanvang van de voorstelling The black piece klinken voetstappen, gelach en het geritsel van papier. Gehuil. Wie hoort de toeschouwer, wat gebeurt er om hen heen, en waar? Als Ann Van den Broek even later met een zaklampje een detail in de ruimte aan de duisternis onttrekt, word je je er meteen bewust van dat de aannames die je ondertussen hebt gedaan om enigszins grip op de situatie te krijgen, niet juist zijn. Van den Broek laat zien dat niet alles is wat het lijkt te zijn.

Ook later in de voorstelling wrijft zij die notie de toeschouwer flink onder de neus. Bespieden of blootleggen, wat doet de choreografe daar in het donker? De live gefilmde beelden van de cameraman worden op een scherm geprojecteerd, de fragmenten laveren van de sfeer van een videoclip naar de sinistere toon van film noir. Soms lijkt het of zij op een prooi jaagt.

Stijlvol, jong en mooi zijn de vijf dansers, al kleven er aan de wereld waarin zij zich bewegen altijd minder benijdenswaardige kanten. Broeierig is de intimiteit tussen twee van hen op momenten. Maar er is ook het beangstigende beeld van een zwartgeblakerde long. Allerlei associaties en betekenissen die aan zwart toegekend kunnen worden, komen over het voetlicht tijdens de voorstelling.

In dat zwarte universum komt de dans van Van den Broek goed tot zijn recht. Herkenbaar, zoals wanneer een man zijn schouders stoer naar voren duwt om met een dwingende, doorgaande herhaling langzaam voorover te buigen om vervolgens door zijn knieën te zakken. Niet veel later sluit hij achteraan in de rij van drie mannen, van wie nu een ander het voortouw neemt en in volle overtuiging zijn bovenlichaam in de strijd gooit. Een doorlopende strijd om het spotlight.

Consequent als de choreografe immer te werk gaat is er in The black piece geen ontsnappen aan de beelden en bewegingen die zij het publiek voorschotelt. Want met haar artistieke keuzes in deze voorstelling blijft Van den Broek niet hangen in een rigide concept, maar weet zij werelden op te roepen waarin je steeds verder wordt meegetrokken. Als de dansers synchroon met de bewegingen in de filmbeelden van Dez Mona-zanger Gregory Frateur meedoen, krijgt de voorstelling vleugels. Met The black piece is zij op bewonderenswaardige wijze een nieuwe weg ingeslagen.

Foto: Quirine Reijman