Opera is dood, constateert Club Gewalt. Ooit was opera het genre van de vernieuwing, waar theatrale en muzikale conventies om de paar jaar flink op de schop gingen. Dat is echter al ruim honderd jaar niet het geval meer. Dezelfde opera’s worden keer op keer gespeeld, ze hebben hun houdbaarheidsdatum allang bereikt. Daarom houdt Club Gewalt op de Operadagen Rotterdam een opheffingsuitverkoop, alles moet weg. (meer…)
De Blauwbaard van het gezelschap 331/3 Collective was de ontdekking van de Operadagen Rotterdam in 2012. Geen wonder dat de videokunstenaars zich op de openingsavond van dit festival voor experimenteel en kleinschalig muziektheater mochten presenteren. In de onderzeebootloods beleefde hun productie Soselo in Siberia een geslaagde premiére.
Samen met het Rosa Ensemble bracht 331/3 Collective een multimedia-voorstelling die zich afspeelde op de grens tussen leven en dood. Net als in 2012 bleek het niet alleen een muzikaal, maar vooral ook een visueel spektakel. De videokunstenaars hebben met hun projecties een niche ontdekt die zich buitengewoon goed leent voor (kleinschalig) muziektheater. De noodzaak van dure decors en installaties is immers overbodig. Gebruikten ze in Blauwbaard een kubus voor de projecties, nu werd het videomateriaal geprojecteerd op een simpele tent. De visuele mogelijkheden zijn oneindig en net als in Blauwbaard werd in Soselo een vernuftig spel gespeeld met illusie en werkelijkheid.
Soselo is een dichter die zich ontpopt als dictator (Stalin). Zijn vrouw pleegt na een slecht huwelijk zelfmoord en wordt in het hiernamaals als straf voor deze daad in Siberië te werk gesteld aan de bouw van een stad in opdracht van haar ex-echtgenoot. Het is een grimmig en zwart sprookje over goed en kwaad, leven en dood, liefde en haat. Via de projecties kruipt de toeschouwer als het ware in de huid van de vrouw en bezien we de wereld en de reis naar het besneeuwde landschap vanuit haar doodskist.
Net als in Blauwbaard excelleert 331/3 Collective weer met nachtmerrie-achtige beelden die je herhaaldelijk kippenvel bezorgen, maar die meer dan een uur lang blijven intrigeren. Het gevaar met producties waarbij de techniek zo’n belangrijke rol speelt is echter dat alles alleen nog maar lijkt te draaien om de vorm en minder om de inhoud. De kunst wordt dan een kunstje. Dat is dan ook de zwakke plek in Soselo. De karakters krijgen nergens diepte en van een echte personenregie lijkt geen sprake, met als gevolg dat het allemaal vrij vlak blijft.
Toch is Soselo in Siberia een bijzondere productie die gezien en gehoord mag worden. Niet in de laatste plaats door het uitstekende spel van het Rosa Ensemble, dat perfect balanceerde op de grens van poppy kunstmuziek en kunstzinnige popmuziek.
Foto: Miodrag Pipercic
Een prachtige samenwerking tussen beeld en geluid, waarin de muziek leidend is. Juist het ontbreken van een ‘personenregie’ maakt de voorstelling universeel, niet persoonlijk en is de benauwenis van een dictator voelbaar onder je huid. Een hele mooie en vernieuwende voorstelling.