Als een cabaretier de liefde van zijn leven heeft ontmoet en dan ook nog een kind krijgt, is het oppassen geblazen. Niet zelden verandert zo’n cabaretier van een leeuw met scherpe tanden in een sympathiek lam en druipt het sentiment er vanaf. Henry van Loon gaat een eind in die richting, maar heeft die fatale grens niet overschreden. (meer…)
Een Chinees plattelandsjongetje dat opgevoed wordt door zijn oma, die een grote toekomst voor hem weggelegd ziet als snackbarmedewerker in Nederland. Dat is het merkwaardige uitgangspunt van Sleutelmoment, de vierde avondvullende voorstelling van cabaretier en stand-up comedian Henry van Loon.
Van Loon vertelt ons zogenaamd zijn levensverhaal. Hij is eigenlijk dat Chinese jongetje, zegt hij, dat altijd gepest werd omdat hij zo lang was. Hij werd door zijn oma naar Nederland gestuurd en na een mislukte carrière als snackbarmedewerker kwam hij te werken in een garage. Het toneelbeeld moet die garage voorstellen: op de achterwand hangt allerlei gereedschap en op het toneel staan een machineonderdeel en een radio.
Van Loon staat bekend om zijn absurde gedachtekronkels en zijn ontregelende verhalen, die zich altijd ergens in een parallel universum lijken af te spelen. Dat maakt zijn voorstellingen fascinerend, maar niet altijd even overtuigend. In eerdere voorstellingen draafde Van Loon soms zo ver door in zijn absurdisme dat hij de toeschouwer kwijtraakte. Ook in Sleutelmoment gebeurt dat nog af en toe, maar deze voorstelling bevat minder losse flodders en houdt de aandacht een stuk beter vast.
Sleutelmoment bevat een rode draad, maar lijkt in niets op een klassiek cabaretprogramma. Daarin zit immers een coherent en betekenisvol verhaal, dat een duidelijke moraal of boodschap naar voren brengt. Van Loons voorstelling is eerder een ironisch commentaar op het betekenisvolle verhaal, op hoe wij betekenis geven aan het leven door er een coherent verhaal van te maken.
De titel van de voorstelling geeft Van Loons ironische spel met de conventies van het verhaal mooi weer. Als wij ons levensverhaal vertellen, vertellen wij altijd over de ‘sleutelmomenten’ die ons leven een beslissende wending gaven. Van Loon vertelt over de sleutelmomenten in het leven van het Chinese jongetje. De Chinese Henry wordt opgevoed door zijn oma, die een beslissende invloed op zijn levensloop had door hem wijze levenslessen te geven en naar Nederland te sturen. Het volgende beslissende moment is dat waarop Henry ontslagen wordt in de snackbar – dit moment wordt naverteld in een prachtige, komische scène waarin in slow motion uitgebeeld wordt hoe er een zweetdruppel terechtkomt op het broodje frikadel van een klant. Even later lijkt Van Loons lot dan toch bezegeld te worden als hij door een garagehouder die veel in hem ziet een baan aangeboden krijgt. Maar uiteindelijk leiden deze momenten allemaal tot niets. De zogenaamd beslissende momenten blijken betekenisloos. Uiteindelijk is er misschien nog het meest letterlijk sprake van een sleutelmoment als Van Loon in zijn garage met een grote sleutel aan een machine draait.
Dit maakt Van Loons voorstelling bijzonder radicaal. Sleutelmoment is een nihilistische voorstelling, waarin consequent elke moraal en elke betekenis ontkend wordt. Dit ironische spel met betekenis is soms zo radicaal dat de aandacht verslapt, bijvoorbeeld wanneer Van Loon zich uitput in details over zijn jeugd in China, maar over het geheel genomen is Van Loons voorstelling toch vooral fascinerend en bijzonder grappig.
Foto: Bob Bronshoff
De recensent vergeet te vermelden dat Henry verrekkes mooi kan zingen en gewoon ongekend grappig is
Ik ga hier donderdag heen, ik ben facking pumped ouwe
Ik denk dat Henry van Loons grootste talent is dat hij de heren beroepsrecensenten weet wijs te maken dat hij een nieuw soort cabaret brengt. Op dezelfde wijze zijn ze in de val van Stefano Keizers getrapt. Dat Van Loons voorstelling betekenisloos is, had ik in De Kring in Roosendaal na een kwartier al door. Dan verwacht je dat er eindelijk iets komt dat deze voorstelling toch de moeite waard maakt. Tevergeefs, zo moest ik rond 22.00 uur helaas constateren toen de vertoning via een slap liedje met gitaarbegeleiding als een nachtkaarsje uitging. Waar de bezoekers tegenwoordig allemaal om lachen. Het is onbegrijpelijk. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat velen hun kaartje er uit probeerden te lachen. Jammer, na een erbarmelijke editie van het Amsterdams Kleinkunst Festival, de avond er voor, was ik helemaal in de stemming om een boeiende voorstelling te ondergaan, waar je als bezoeker iets van meeneemt. Dat slappe verhaaltje over zijn vermeende Chinese afkomst valt daar zeker niet onder. Het ‘leukste’ onderdeel in Sleutelmoment was Van Loons persiflage van Guido Weijers, wat beperkt bleef tot het woordje ‘boterhamworst’. Wat al genoeg was om de lachers op zijn hand te krijgen. Het beste nummer uit zijn repertoire is nog steeds zijn vertolking van ‘De Wereld Draait Door’. Jammer dat dit succesnummer geen geactualiseerd vervolg kreeg. Er is immers genoeg over te melden nu meneer van Nieuwkerk, die tegenwoordig voor beul en jury tegelijk speelt, een blanco cheque mag tekenen bij een van de commerciële zenders.
Jaap, denk je niet dat als jij altijd denkt dat anderen het fout hebben, dat er misschien een kans is dat je het zelf niet goed hebt?