Afgelopen week opende Festival Afrovibes met een voorstelling van het Zuid-Afrikaanse Vuyani Dance Theatre. Binnen dat gezelschap groeit de jonge choreografe Lulu Mlangeni langzaam uit tot wereldster. In haar choreografieën, die een sterke sociaal-maatschappelijke en narratieve insteek kennen, mengt zij de traditionele Afrikaanse dans met moderne en acrobatische dansvormen.

Het programma van het Vuyani Dance Theatre is een double-bill. In a It’s a man’s world danst Mlangeni solo. Aanvankelijk zien we haar op de rug, in vlekken van gebroken licht. Haar schuddende bewegingen zijn licht dramatisch aangezet, zo nu en dan vormt een van de handen een vuist. Dramatischer worden de bewegingen als Mlangeni haar solo verplaatst naar het achtertoneel. De soundscape incorporeert teksten van vrouwelijke Zuid-Afrikaanse rolmodellen als Winnie Mandela en vooral ook de muziek van Miriam Makema. Mlangeni gebruikt zelfs haar verbale introductie op de beroemde Click Song. Met hulp van haar dansers trekt Mlangeni een traditioneel gewaad aan over haar bruinkleurige balletbody en dan loopt de solo, die sober is en weinig verrassend, over in de groepschoreografie Page 27.

Dat groepswerk is aanmerkelijk spannender en laat de virtuositeit van de dansers van het Vuyani Dance Theatre zien. Even verrassend is de inhoud van de choreografie, die liefdevolle verhoudingen tussen mannen laat zien, complexe biseksuele relaties en machtsrelaties tussen mannen en vrouwen. Uitermate narratief is het werk van Mlangeni; haar sociaalgeengageerde thema’s zijn eenvoudig te ontwaren en maakt haar werk toegankelijk voor een breed publiek.

Met veel gevoel voor pathos voegt de muziek emotie toe aan beelden die toch al goed te lezen zijn. Veel te vet naar mijn smaak, maar in de hectische en heftige Zuid-Afrikaanse cultuur ligt dat vast allemaal anders. Zeker omdat Mlangeni in haar beelden onverbloemd opkomt voor onderdrukte groepen; vrouwen en homoseksuelen. Net als veel dansers en choreografen in Zuid-Afrika werkt Mlangeni in de arme wijken van Johannesburg. Kunst maken en skills overbrengen op anderen is in Zuid-Afrika niet strikt gescheiden, daar kunnen we nog iets van leren.

Dat is wellicht de boodschap ook van een festival als Afrovibes, dat inzet op de jonge urban community met een programma waarin een brug gelegd wordt met Zuid-Afrika door middel van tal van uitwisselingen. ‘Een happy chaos’, dat is wellicht de beste omschrijving van de sfeer die dat programma met zich meebracht in het Amsterdamse Compagnietheater, het hart van het festival.

Page 27 zit knap in elkaar en transformeert voortdurend. Naast de sociaal-maatschappelijke aspect is ook de virtuositeit van de Zuid-Afrikaanse dans sterk aanwezig in het werk. De dansers van Vuyani Dance Theatre uit Johannesburg kunnen alles. Ze beheersen de academische techniek en zijn ook acrobaten. Vloeiend en dynamisch lopen Mlangeni’s beelden in elkaar over. Stilte en chaos wisselen elkaar af en steeds ontstaan uit de groepschoreografieën nieuwe formaties waarin onderlinge relaties worden uitgespeeld. Mlangeni is achtentwintig. Page 27 laat zien wat er in dat jaar van haar leven voorbij kwam. We zien dat nog even letterlijk als ze halverwege het stuk zelf stilletjes het achtertoneel opkomt.

Foto: Ruphin Coudyzer