Negen jaar en twaalf delen heeft het Karlijn Kistemaker gekost om een theatrale vertaling te maken van het boek Honderd jaar eenzaamheid van Gabriel Garcia Márquez. Met een imposante long take als afsluitend drieluik heeft Kistemaker haar artistieke zoektocht tot een prachtig einde gebracht.
(meer…)
Drip drip drip. Het grote ijsblok dat midden boven het podium hangt smelt tergend langzaam. En als dit een voorstelling over Gabriel García Márquez is dan is dat ijsblok misschien wel een enorme traan. Of een kleine olifant. Want in het oeuvre van de Colombiaanse schrijver wil de werkelijkheid nogal eens kantelen en zich van een onverwachte kant laten zien.
Theatermaakster Karlijn Kistemaker kwam daar pas laat achter, hoewel ze al vanaf haar jonge jaren hecht verbonden is met de schrijver. In het bijzonder met Honderd jaar eenzaamheid, zijn magistrale familiekroniek over de familie Buendía. Dat boek is in het Nederlands vertaald door een oudoom van haar en deze was zo genereus de royalty’s aan haar na te laten. Van dat geld kon ze haar opleiding tot theatermaakster betalen.
Maar het boek las ze nooit. Te dik, te ontoegankelijk. Op een gegeven moment werd dat een beetje gênant, vond ze. Want, zegt ze in het begin van Missie Márquez, na cocaïne is Honderd jaar eenzaamheid het meest succesvolle exportproduct van Colombia. Meer dan dertigmiljoen verkochte exemplaren! Dus ze stelde zichzelf een doel: het boek lezen in twee weken.
We mogen blij zijn dat ze zich daar eindelijk toe gezet heeft. Niet alleen bleek de roman voor Kistemaker zelf een openbaring, ze heeft haar leeservaring bovendien om weten te zetten in een prachtige, intieme voorstelling waarin ze openhartig kond doet van haar pogingen om van Márquez theater te maken. En geheel in de geest van de schrijver maakt ze daartoe regelmatig uitstapjes naar een andere werkelijkheid, een werkelijkheid die alleen bestaat voor degenen die haar willen zien.
Het vertrekpunt van de voorstelling is simpel: Kistemaker vertelt. Maar dit eenvoudige gegeven doet geen recht aan hetgeen we zien. Ze is zo’n vertelster die je niet toestaat ook maar één seconde je aandacht te laten verslappen. Ze heerst over het podium.
Om haar verhalen te illustreren laat ze zich bijstaan door twee acteurs/muzikanten en een actrice. En zo stappen we in en uit de vertelling, verzeilen we in hilarische situaties en raken we ontroerd door de liefdevol opgediste jeugdherinneringen. Soms hilarisch en wreed tegelijk, zoals in het door haar beschreven bezoekje aan twee subsidiënten die haar opwachten met getrokken pistolen. Soms ontroerend en magisch, als in de zwerftochten over het kerkhof waar ze als kind vlakbij woonde.
In alles is de geest van Márquez aanwezig. We mogen hopen dat de zoektocht van Kistemaker nog niet ten einde is. Vooralsnog blijkt haar missie in ieder geval geen onmogelijke.
Foto: Knelis
Foto: Knelis