Terwijl een dikke hiphopbeat klinkt, neemt performer Erwin Kiene met een ontbloot bovenlijf met zijn rug naar het binnenkomende publiek verschillende bodybuilding-achtige poses aan. De typische mannelijke beelden krijgen een zekere sierlijkheid door de traagheid waarop Kiene van de ene houding naar de andere gaat. (meer…)
Macho Dancer van de Filipijnse choreografe en danseres Eisa Jocson onderzoekt niet alleen de begrippen mannelijkheid en vrouwelijkheid, maar zet ook de performancekunst tegenover de entertainmentindustrie. Jocson toont een solo met uitgekiende bewegingen waarin zij elke spier van haar lichaam laat spreken.
Machodansen is een marginaal cultureel verschijnsel op de Filipijnen. In verschillende nachtclubs in Manila dansen stoere mannen voor de vrouwelijke en homoseksuele clientèle om een inkomstenbron te generen voor hun arme families. Daarbij moeten we niet denken aan mannelijke strippers als de Chippendales, wier snelle en explosieve bewegingen voortkomen uit het westerse manbeeld. Machodansers van de Filipijnen bewegen juist langzaam en rekken hun bewegingen op. Door die vertraagde beweging zien we elk detail van het lichaam bewegen en dat is precies ook wat Eisa Jocson, die in de huid kroop van deze dansers, ons laat zien. Niet alleen met haar blik verleidt ze het publiek, elke spier van haar lichaam doet het.
De solo wordt gedanst op een verhoogde catwalk. Helaas staat die verhoging tijdens het MrMrsMx, een bescheiden Frascatifestival met een ongelukkige titel, in een theatercontext die weinig tot de verbeelding speekt. Het is de vraag of Macho Dancer wel het best tot zijn recht komt in een theaterzaal. Dat een clubdans ook theater is, wordt er eigenlijk te veel mee benadrukt. Maar dat doet niets af aan de performancekwaliteiten van Jocson, die in een reeks korte scènes laat zien wat zij in haar mars heeft in de rol van machodanser.
Het begint allemaal met wat rook uit de rookmachine en het geluid van haar cowboylaarzen. In een stoer loopje zien we haar traag opkomen en poses aannemen. Jocson hoeft niet veel te doen om zich voor te doen als man. De kauwgom in haar mond is haast al overbodig, veel interessanter is haar blik, de manier waarop ze haar handen in haar heupen zet of hoe ze – enigszins wijdbeens – poseert.
In de opvolgende scènes kleedt Jocson zich stap voor stap uit en zien we haar met ontbloot bovenlijf dansen. In haar onderbroek heeft ze, tijdens een van de overgangen, zichtbaar een mannelijk ‘deel’ gestopt. Aan details wordt gedacht! Ze illustreren de bewegingen, die in al hun subtiliteit werkelijk iets mannelijks uitstralen. Het zit hem in de kneepjes; de exposure van de schouders of een hand die demonstratief over de borst glijdt. Soms ook in de schuine, bijna minachtende blik.
Die details van Jocsons lichaamstaal fascineren. Soms breekt ze uit de traagheid met een reeks korte explosieve bewegingen. In de loop van de solo transformeert de beweging in een transcendent ritueel, van waaruit een mysterieuze verstilling bovendrijft. Op die momenten krijgt Macho Dancer diepgang en heeft Jocson de kijker echt in de greep.
Minder diepgang kent de muziek, die vertrekt vanuit bekende songs; ballades van Bonnie Tyler, Celine Dion en George Michael die de liefde bezingen. Felgekleurde lampen benadrukken zo nu en dan zowel de theatraliteit van het optreden als het nachtclubidee. Tussen al die illustratie blijft Jocson overeind; wat een fantastische performer!