Stel, je bent een jaar lang te gast in een instelling voor kinderpsychiatrie. Wat zou jij daarvan meenemen? Foto’s? Tekeningen? Verhalen? Filmpjes? Het (gelegenheids)theatercollectief Lucinda Ra nam dat alles mee en nog veel meer, en smeedde het tot een eclectisch, chaotisch en bij vlagen ook aangrijpend geheel: Het Fioretti Project.

De drukte van een vol hoofd gecombineerd met snelle en harde impro-jazz en een flinke dosis knip en knutselwerk. Zoiets is Het Fioretti Project. Of eigenlijk is het meer dan dat, veel meer. Zeven Vlaamse theatermakers en muzikanten dompelden zich een jaar lang onder in Fioretti, de kinderafdeling van een psychiatrisch ziekenhuis in Gent. Ze gingen relaties aan met de kinderen en het personeel, interviewden hen en maakten samen kunst. Met de overblijfselen hiervan maakten ze deze voorstelling. Projecties en harde jazz door (electro)saxofoon en drum vormen de basis waardoorheen vier performers zich bewegen. Ze zingzeggen zinnen waarvan je je kunt voorstellen dat boze kinderen ze zeggen, zoals ‘Ik gooi een atoombom op u!’, afgewisseld met uitspraken die op hun eigen trieste bestaan slaan: ‘Ik werk nu in theater.’ Aangrijpend en pijnlijk is de dialoog van twee ouders die steeds bozer en onmachtiger hun kind uitschelden, culminerend in ‘we gaan je met de container meegeven’. Dat dit soort uitspraken van funeste invloed zijn op een gevoelig kind, wordt scherp invoelbaar.

Ze werken met illustraties, maquettes, projecties en allerhande maskers, sommige zijn alweer weg voordat je ze goed en wel in je op hebt kunnen nemen. Bijzonder is de bedremmeld kijkende neushoorn en het meisje met het hoge bruinpapieren hoofd, in aangrijpend gevecht met een groot doek dat ze eruit pulkt, waarna een vogel langs een sterrenhemel vliegt. Absurdistisch, jazeker, maar nooit vrij van betekenis is Het Fioretti Project. Een ander hoogtepunt is de ‘Wals van de diagnosen’, een parodie op de DSM IV TR, de door velen fel bekritiseerde bijbel der psychiaters. ‘Ben ik soms besmet – met Gille de la Tourette?’ zingt een van de actrices semi-vals.

De voorstelling geeft ook een mooi beeld van de activiteiten die de makers met de kinderen in Fioretti ondernamen. Samen muziek maken of een reuzenschilderij; het is allemaal met veel liefde gefilmd. De grote finale, waarin de kinderen ’s avonds met een raket op ruimtereis gingen, zet zich als het ware voort in de theaterzaal. Hoewel het op zichzelf een mooie vondst is, duurt deze eindscène veel te lang. Een probleem dat zich op eerdere momenten ook al eens voordeed. In combinatie met de voortdurende drukte en schijnbare chaos op het toneel moet je wel een flinke dosis geduld hebben om de pareltjes – waar Het Fioretti Project vol mee zit – eruit te vissen.

Foto: Stefanie de Clercq

—

Kunstkritiekcollectief De Zendelingen maakte over Het Fioretti Project een aflevering van De Biechtstoel: een installatie waarin bezoekers na de voorstelling een anoniem en individueel nagesprek voeren.