Vijf weken lang programmeert festival Schrittmacher aan twee kanten van de grens in Zuid-Limburg grote dansgezelschappen, met niet alleen Scapino en NDT, maar ook vergelijkbare gezelschappen uit Rome, Turijn en Sao Paulo. (meer…)
De jeugd droomt zonder grenzen, zonder beperkingen. Het jonge meisje Giselle woont ergens in Duitsland. Het is halverwege de negentiende eeuw. De romantiek bloeit. De Duitse dichter Heinrich Heine schrijft een verhaal over dit meisje, De l’Allemagne (Over Duitsland) heet het; dat was in 1833. Het groeide uit tot een wereldberoemd ballet dat in 1841 in Parijs in première ging op muziek van Adolphe Adam.
Nog steeds is het verhaal volop betekenis. Het Arnhemse toneelgezelschap Oostpool en dansgroep Introdans voegen hun krachten samen tot de jongerenvoorstelling Giselle | coming-of-age. Onder professionele begeleiding van bewerker Marcel Osterop en regisseur Timothy de Gilde vertolken veertig jongeren Giselle in een prachtige combinatie van dans en theater.
In eigentijds taalgebruik verzet het meisje Giselle zich tegen haar moeder: ze wil graag deelnemen aan een schoolfeest waar haar grote liefde Albrecht Helmer ook is. Maar haar moeder weigert hardnekkig. Gillend en krijsend klinkt het verzet van de jonge Giselle. Juul Vrijdag vertolkt haar met theatrale onverzettelijkheid. Mooi is dat Giselle zo vervuld is van liefde dat ze het besef heeft dat er een andere kracht in haar heerst. Ze is zelfs bang voor die vreemde macht in haar hoofd. Uiteindelijk breekt haar hart in tweeën en verwijlt ze in het witte dodenrijk, schitterend verbeeld door een reusachtig gazen tutu die over de toneelvloer neerdaalt.
Choreograaf Adriaan Luteijn en danseres Karin Lambrechtse evoceren een witte, betoverende wereld waarin Duitse wraakgodinnen onder aanvoering van leidster Myrtha wraak nemen op al het slechte dat mannen in de liefde veroorzaken. Tegen de achtergrond hangen reusachtige schilderijen uit de hoogromantiek, waaronder het befaamde Der Wanderer über dem Nebelmeer van Caspar David Friedrich (1818). In de voorstelling krijgen deze schilderijen geen verdere toelichting; dat ze er hangen in hun volle dramatiek is al voldoende.
De hedendaagse muziek van Lennart Siebers varieert meeslepend op de originele compositie. Deze coming-of-age variatie op een klassiek ballet is een inventieve, zeer bijzondere uitvoering. Het taalgebruik dat welgekozen grof is, botst aanvankelijk met de hoogromantische sfeer, maar geleidelijk blijkt de noodzaak van deze taalkeuze: die moet juist heftig zijn, dat past bij de stijl en de stemming van de jeugd met haar felbewogen emoties.
Het is een mooie vondst in deze remake om ballerina Karin Lambrechtse naast de jonge Giselle te laten dansen als haar witte schaduwbeeld, haar lichtende alter ego, haar beschermengel. Lambrechtse vervult die rol prachtig, met hoge bewegingen op de spitzen, klassieke tutu en witgeverfd haar. Ze spiegelt de radeloze ‘Gies’ in dit dramatische sprookje waarin de wereld van de volwassenen botst met die van de jeugd. Het is nadrukkelijk 2013. We zijn anderhalve eeuw verder sinds de wereldpremière.
Een traditioneel element als het corps de ballet in een entourage van pure witheid contrasteert fraai met de hedendaagse middelbareschoolwereld. Een perfecte vondst. Het is een treffend idee om de onderwereld van versmade jonge meisjes (Myrtha’s onderwereld) te weerkaatsen in het beeld van de schoolfeestjes met hun felle concurrentie en liefdesjaloezie. Maar Gies weigert tot slot zich aan al te fataal liefdesverdriet over te geven. Dat is een verrassende variant die de inzet van de voorstelling alle recht doet.
