In seizoen 2017-2018 start een pilot met een Amsterdamse podiumpas. Die geeft voor 30 euro per maand onbeperkt toegang tot alle voorstellingen in drie Amsterdamse theaters. De initiatiefnemers hopen dat tijdens en na de pilot meer theaters zich aansluiten, ook uit andere steden. De pas moet bezoekers gaan aanzetten om vaker naar het theater te […]
Blijkbaar is de goddelijke voorzienigheid ook voorstander van een nieuwe samenleving. Na een dag regen houdt de nattigheid precies op vlak voordat De komst van Xia begint, de voorstelling waarmee acteurscollectief Wunderbaum de locatie van zijn op te richten samenleving opent.
The new forest heet die nieuwe samenleving en die moet de komende vier jaar gaan worden opgebouwd op de Hofbogen, een groot dak midden in Rotterdam. Maar hoe doe je dat, met een nieuwe samenleving beginnen? In de voorstelling The new forest – Het begin mepte Wunderbaum al de democratie uit zichzelf en elkaar om met een schone lei te kunnen binnen, maar nu moet die lei opnieuw worden gevuld.
We beginnen klein. Op de Hofbogen staan de tribunes in een cirkel opgesteld, waarin zes filosofen – in zwarte gewaden en uiteraard met pijp en bril – zich warmlopen om die lege cirkel te vullen met een nieuw idee van een samenleving. Filosoof Matijs Jansen weet met Plato in de hand binnen vijf minuten van een zelfvoorzienende minisamenleving te belanden in een commercieel systeem met zucht naar Lebensraum. Ook alle andere filosofen lopen bij hun pogingen tot herinrichting spaak in hun eigen denken. Democratie blijkt aristocratisch. Nee blijkt ja en ja blijkt nee. En als filosofe Hannah van Lunteren wil beginnen over rechtvaardigheid wordt ze geïnterrumpeerd door een publiekslid dat erop wijst dat recht voor de een meer geldt dan voor de ander. En, roept filosoof Walter Bart, zitten we niet te veel vast in de westerse filosofie? Kunnen we daar eigenlijk nog wel buiten denken? Of is dat ook alweer een westers-filosofische gedachte?
Met veel gevoel voor humor en met een prettig op het knus op elkaar zittende publiek gericht spel weten de Wunderbaumers met gastspelers Gijs Naber en Hannah van Lunteren haarfijn duidelijk te maken dat het nog helemaal niet zo simpel is om buiten je eigen gedachtepatronen, buiten het eigen cirkeltje te denken. En dus volledig waardevrij te zijn en vanuit een tabula rasa een nieuwe samenleving op te zetten.
De oplossing komt uiteindelijk uit het publiek. Als de filosofen het veld hebben geruimd, staan er een voor een publieksleden op die een mooi idee hebben voor de nieuwe samenleving: een gezondheidstuin, een grote speeltuin op de Hofbogen, een open systeem waarbij je alles wat je nodig hebt kunt 3D-printen. En gemeenschappelijk, als een vanuit het publiek ontstaand koor, vragen tientallen stemmen om de wil van de gemeenschap als uitgangspunt te nemen. In de vorm van Xia, Chinees voor ‘gloed van de opkomende zon’. De tribunes draaien open en tonen de stad Rotterdam en een uitgelaten en bizar volksfeest dat met vlaggen, maskers en ballonnen Xia – de vleesgeworden gemeenschapszin – onthaalt in de vorm van een klein Chinees meisje dat in haar korte leven over de hele wereld heeft gezworven en toevallig in Nederland is beland.
Het onthaal van de Chinese Xia is een nogal abrupt en carnavalesk, maar wel spectaculair einde van de kleine, speelse en geestige gedachteoefening waarmee Wunderbaum De komst van Xia begon. Bovendien is het nogal religieuze onthaal behoorlijk twijfelachtig als je alle dogma’s en vastgeroeste gedachten wilt loslaten. Maar de keuze voor Xia maakt ook nieuwsgierig. Het feit dat zij alles is wat deze samenleving niet is (vrouwelijk, jong, oosters, maar ook wereldburger) maakt haar tot een interessant symbool voor het nieuwe begin waarnaar de groep op zoek is. De gemeenschap is de basis, de Ander is de leider. De verdere inrichting van The new forest laat hopelijk niet te lang op zich wachten.
Foto: Krista van der Niet