Volgens Dorine Wiersma bestaan er gewone mensen en schooljuffen. Die laatsten hebben het vermogen om sociaal-pijnlijke momenten met zachte hand en heldere woorden tot een positief einde te brengen. Zij kunnen bijvoorbeeld lastige ouders op een ouderavond subtiel het zwijgen opleggen. (meer…)
Het is een keurig appartementje waarin de oude man in Dag vlieg woont. Een tafel in het midden en aan weerszijden staan twee identieke setjes houten meubelen, fornuizen en keukenspullen die zo staan opgesteld dat ze elkaar spiegelen. Achterin staat een bed in een ruime nis.
De man zelf, gespeeld door René van ’t Hof, staat er wat minder florissant bij. Hij beweegt zich moeilijk en stram. Hij is net opgestaan en maakt zich rondscharrelend in een te grote onderbroek en op te grote schoenen klaar voor de dag. Maar zelfs eenvoudige handelingen zoals het drinken van een glas water, gaan hem moeilijk af. Af en toe lijkt hij te vergeten waar hij mee bezig is. Van buiten klinkt soms geluid, kinderstemmen of het heien op een bouwplaats. Het leven is elders, terwijl hij worstelt met een deur van een kastje of een elastiek om een doosje.
Een brutale vlieg die om zijn hoofd zoemt is net iets te veel voor hem. Hij rolt zijn placemat op en gaat achter de vlieg aan. Dat draait uit op een soort pas de deux voor één heer. Van ’t Hof is de man, en soms de (levensgrote) vlieg.
Hoewel het verhaaltje van de voorstelling tamelijk dun is, toont René van ’t Hof in Dag vlieg opnieuw zijn grote kwaliteit als mimespeler. Hij speelt de man overtuigend en met grote beheersing, de vlieg trouwens ook. Alledaagse handelingen blijken soms behoorlijk moeilijk voor een oude, stramme man met trillende handen. Het geploeter van de oude man ligt niet ver van de realiteit. Dat geeft de komische gebeurtenissen een ontroerende ondertoon. Als het publiek aan ziet komen dat er iets fout gaat, mompelt er vaak wel iemand medelevend ‘och jee’, voordat hij of zij in de lach schiet.
Het is bovendien knap hoe Van ‘t Hof speelt met de verwachtingen van de toeschouwers. Als de deur van het ene kastje niet dicht gaat, zal de deur van die andere ook wel niet … Een niet-ingeloste verwachting kan net zo komisch uitwerken als een geplande uitglijer.
Dag vlieg is een solo van René van ’t Hof maar in het geluid, het muziekdecor van Wim Conradi, heeft hij een medespeler. Dat samenspel met het geluid levert niet alleen betekenisvolle momenten op maar ook geestige: wanneer de man een paar keer in een stofzuigerbuis blaast, gaat dat geluid soepel over in het geluid van heien.
In de aandacht voor details schuilt de aantrekkelijkheid van Dag vlieg.
Foto: Ben van Duin