Een aantal kunst- en literaire tijdschriften heeft zich verenigd in een brief aan minister Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap met het verzoek het specifieke verbod voor de cultuurfondsen om deze tijdschriften te ondersteunen op te heffen. Het verbod remt de ontwikkeling en innovatie in de reflectie op de kunsten.

De brief is verstuurd op een cruciaal moment in de beleidscyclus voor cultuursubsidies: in aanloop naar het advies van de Raad voor Cultuur voor de Kunstenplanperiode 2017-2020. ‘Het opheffen van het verbod geeft de tijdschriften en de cultuurfondsen de vrijheid om een gesprek aan te gaan over wat per sector nodig is, zonder het juk van een belemmerende ministeriële regel,’ schrijven de ondertekenaars.

Een groot aantal vakbladen en literaire tijdschriften werd tot 2013 door de diverse cultuurfondsen of sectorinstituten ondersteund. Voormalig staatssecretaris van Cultuur Halbe Zijlstra maakte daar in het kader van zijn bezuinigingsoperatie een einde aan. ‘Ook zullen de fondsen geen subsidies voor tijdschriften meer verstrekken,’ schreef hij in zijn beleidsbrief Meer dan kwaliteit in juni 2011. ‘Dit is een taak van de markt.’

Twee jaar verder tekenen de eerste gevolgen van deze maatregel zich af. Er zijn tijdschriften opgeheven (onder andere Items, Kort Verhaal, Parmentier) en een aantal bestaat uitsluitend nog online (Mister Motley en Open!). ‘Bij alle bladen is de redactie ingekrompen en zijn vergoedingen en honoraria verlaagd, zodat er ver beneden elke inkomstennorm voor de journalistiek wordt gewerkt.’ In de brief constateren de tijdschriften tevens dat het uiterst precair blijkt om deze specialistische kunstkritiek vanuit de markt of met ondersteuning van de sector te laten voortbestaan. Theatermaker en Metropolis M zijn nog het meest succesvol gebleken bij het vergroten van de eigen inkomsten, maar ook hun organisatie is drastisch gekrompen om tekorten voor te zijn.

Inhoudelijk vervullen de vak- en literaire tijdschriften echter nog steeds belangrijke functies op het gebied van documentatie, analyse, reflectie en kritiek van en op hun vakgebied. ‘Ze vormen een vruchtbaar podium voor de uitwisseling en confrontatie van ideeën en standpunten. Ze geven aandacht aan ontwikkelingen en kunstvormen die voor andere media te specialistisch zijn en voeden op die manier de voor een breder publiek bedoelde kunstkritiek met nieuwe inzichten en opvattingen, waarmee innovatieve kunst trapsgewijs haar weg naar een breder podium vindt. Ten slotte dragen zij bij aan de geschiedschrijving van de sector en het behoud van cultureel erfgoed,’ aldus de ondertekenaars.

De brief is verstuurd door Constant Meijers, hoofdredacteur en uitgever van Theatermaker en Theaterkrant.nl, en medeondertekend door De Gids, De Filmkrant, Metropolis M, Archis/Volume, Mister Motley, De Revisor, Terras, ZAM magazine, Open.